Tumoret e shtyllës kurrizore
Çfarë është ajo?
Tumoret e shtyllës kurrizore janë një grup tumoresh me një gamë të gjerë karakteristikash dhe qasjesh trajtimi. Ekzistojnë lloje të ndryshme të tumoreve të shtyllës kurrizore, por ne mund t’i klasifikojmë ato kryesisht në dy lloje: tumore intramedulare dhe tumore ekstramedulare.
- Tumoret intramedulare janë ato që rriten brenda vetë palcës kurrizore. Llojet më të zakonshme të tumoreve intramedulare janë astrocitomat dhe ependimomat. Këto tumore mund të jenë sfiduese për t’u trajtuar për shkak të vendndodhjes së tyre.
- Tumoret ekstramedulare zhvillohen jashtë palcës kurrizore. Më tej ato ndahen në dy lloje:
- Tumoret intradurale-ekstramedulare që rriten brenda dura mater, membranë mbrojtëse që rrethon palcën kurrizore, por jashtë vetë palcës kurrizore. Shembuj të këtyre tumoreve janë meningiomat dhe tumoret e mbështjellësit nervor si schwannomat dhe neurofibromat. Këto tumore janë shpesh me rritje të ngadaltë dhe beninje, por ende mund të shkaktojnë simptoma të rëndësishme për shkak të vendndodhjes së tyre.
- Tumoret ekstradurale lindin nga indet që rrethojnë palcën kurrizore, siç janë unazat. Këto tumore janë zakonisht metastazike, që do të thotë se ato përhapen nga kanceri i një vendi tjetër në trup.
Simptomat
Simptomat e tumoreve të shtyllës kurrizore mund të ndryshojnë shumë në varësi të madhësisë dhe vendndodhjes së tumorit:
- Dhimbje në shpinë ose qafë, shpesh me përkeqësime gjatë natës
- Mpirje, dobësi ose vështirësi në ecje
- Humbje e kontrollit të fshikëzës ose zorrëve
- Ndryshime shqisore, si ulja e ndjeshmërisë ndaj nxehtësisë, të ftohtit dhe dhimbjes
Diagnoza
Diagnostifikimi i tumoreve të shtyllës kurrizore zakonisht përfshin kombinim të metodave:
- Historia mjekësore dhe ekzaminimi fizik
- Testet imazherike: MRI është mjeti më i ndjeshëm për zbulimin e tumoreve të shtyllës kurrizore. Skanimet CT dhe rrezet X gjithashtu mund të jenë të dobishme.
- Biopsia: Ndonjëherë, është e nevojshme për të përcaktuar llojin e tumorit.
Mjekimi
Trajtimi i tumoreve të shtyllës kurrizore varet nga lloji, madhësia, vendndodhja dhe malinjiteti i tumorit, si dhe nga shëndeti i përgjithshëm i pacientit.
- Intervenimi kirurgjikal është shpesh opsioni parësor i trajtimit, veçanërisht nëse tumori shkakton simptoma të rëndësishme ose ka të ngjarë që është kanceroz.
- Terapia me rrezatim zvogëlon tumorin ose eliminon qelizat e mbetura pas operacionit.
- Kimioterapia është më pak standarde për tumoret e shtyllës kurrizore, por mund të përdoret, veçanërisht për llojet malinje.
- Menaxhimi i dhimbjes dhe rehabilitimi janë të rëndësishëm për përmirësimin e cilësisë së jetës dhe aftësive funksionale.